Cà phê – Lợi hay hại cho sức khỏe?
Không ai rõ cà phê xuất hiện trên trái đất từ bao giờ. Nhưng cho đến tận bây giờ, cà phê vẫn là một loại thức uống có lượng “tín đồ” đông đảo nhất trên toàn thế giới.
Ngoài vị đắng lúc đầu và ngọt dịu về sau, bên trong hạt cà phê bé nhỏ ấy còn chứa đựng bao điều bí ẩn…
Cẩn thận nghiện cà phê
Hầu hết mọi người có thể an toàn khi dung nạp đến 400 miligam (mg) cà phê mỗi ngày (tương đương với khoảng 4 cốc cà phê nhỏ).
Nhưng không nên uống quá nhiều, sẽ gây hại. Giống như nicotin và nhiều chất kích thích khác, caffein là chất gây nghiện. Nghiện cà phê tới mức mà không có cà phê uống sẽ cảm thấy khó chịu, uể oải, bần thần, thậm chí mệt mỏi…
Nhiều người chưa bao giờ nghĩ rằng mình sẽ uống cà phê mà không hút thuốc lá. Tuy nhiên, sự kết hợp này liệu có tốt cho sức khoẻ? Hút thuốc lá và uống cà phê cùng lúc sẽ làm xơ cứng động mạch, làm tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ.
Cách uống cà phê cũng rất quan trọng. Uống cà phê sữa thậm chí còn có hại nếu người uống đã bị tăng mỡ trong máu.
Theo chuyên gia dinh dưỡng ở Đức, uống cà phê nhiều đường, như thói quen của nhiều người, thậm chí còn tệ hơn, vì hỗn hợp cafein và đường là nguyên nhân gây co thắt mạch vành đột ngột ở người thiếu máu cơ tim.
Theo một kết quả từ công trình nghiên cứu ở Áo, cà phê có tác dụng lợi tiểu nên dễ gây rối loạn nước và chất điện giải nếu người uống cà phê uống quá nhiều mà quên uống nước. Hậu quả là nhiều loại muối khoáng như oxalat, urat dễ bị kết tủa rồi sinh sỏi ở đường tiết niệu.
Cà phê có thể gây nghiện.
Coi chừng say cà phê!
Một số người nhạy cảm với chất caffein và sau khi dung nạp một lượng caffein nhất định hoặc lạm dụng cà phê bằng cách uống cà phê đậm đặc vào những thời điểm không phù hợp sẽ dẫn đến triệu chứng say cà phê với rất nhiều hệ quả như: Cảm giác bồn chồn gây khó chịu; cáu gắt; khó ngủ hoặc mất ngủ; lo lắng hoặc căng thẳng; đau bụng; tăng nhịp tim hoặc tăng huyết áp; co thắt cơ; co thắt bụng, cồn cào ruột gan.
Cafein có vai trò kích thích quá trình giải phóng epinephrine và norepinephrine ở tuyến thượng thận, những hormon này sẽ tiếp tục kích thích quá trình hoạt động của các tế bào và tăng tốc các phản ứng xảy ra trong cơ thể.
Khi uống quá nhiêu cà phê, do tuyến thượng thận tăng cường sản xuất nội tiết tố nên tim sẽ đập nhanh hơn khiến cho người uống cà phê bị run run và thiếu tự chủ. Những người nhạy cảm với cà phê có thể bị rối loạn đường tiêu hóa hoặc các triệu chứng liên quan đến các vấn đề sức khỏe khác.
Cà phê có thể làm ợ nóng và các triệu chứng của bệnh trào ngược dạ dày thực quản tồi tệ hơn. Chất caffein có thể làm giãn cơ vòng ở đầu dưới của ống thực quản, gây ra trào ngược dịch vị dạ dày.
Triệu chứng gây ra bởi sự nhạy cảm với cà phê thường sẽ biến mất nếu người đó ngừng uống cà phê hay thức ăn, uống chứa caffein.
Khi bị say cà phê, cần uống nhiều nước lọc vì chất cafein ngấm vào máu rất nhanh nhưng lại dễ hòa tan trong nước và bài tiết qua nước tiểu. Vì thế, uống nhiều nước sẽ giúp pha loãng cũng như bài tiết nhanh chất này.
Ai không nên uống cà phê?
Caffein làm tăng hàm lượng dopamine – chất truyền dẫn thần kinh có chức năng tạo cảm giác hưng phấn trong não, do đó, uống nhiều cà phê sẽ gây cảm giác lo lắng, bồn chồn. Thói quen uống cà phê nhiều lần trong ngày, nếu xét về mặt dược lý, hoàn toàn không có lợi, thậm chí có hại.
Uống cà phê quá muộn – sau 6 giờ chiều là một trong các lý do dẫn đến mất ngủ, dù là chưa có công trình nghiên cứu nào khẳng định được tác dụng ức chế trung khu ngủ của cà phê.
Theo các nhà nghiên cứu ở Úc, thường thì cà phê không gây mất ngủ hẳn nhưng làm giảm độ sâu của giấc ngủ, làm mất giấc mơ, nghĩa là cản trở chức năng của giấc ngủ và nhất là gây cảm giác mệt mỏi khi thức dậy.
Cà phê có thể gây hồi hộp hay thậm chí gây rối loạn nhịp tim ở người bị cường tuyến giáp hay rối loạn dây truyền thần kinh giao cảm, chẳng hạn trong giai đoạn mãn kinh, mặc dù hậu quả đó chỉ có tính chất tạm thời, ngắn hạn và không đủ dẫn đến hậu quả nghiêm trọng trên tim mạch.
Với người không quen uống cà phê hay cho dù uống thường nhưng gặp loại có quá nhiều caffein thì tim có thể đập nhanh và tăng huyết áp, nhất là với người nghiện thuốc lá.
Còn những người đã bị viêm loét dạ dày sẽ dễ bị cồn cào, thậm chí đầy hơi hay ợ chua khi uống cà phê lúc bụng đói vì cà phê làm bài tiết dịch vị. Người bị rối loạn tâm thần nên tuyệt đối tránh xa cà phê để tránh nhiều phản ứng khó tiên liệu.
Phụ nữ mang thai, cho con bú không nên uống cà phê bởi chất caffein sẽ thông qua máu và ngấm vào sữa, chất dinh dưỡng nuôi con. Từ đó, chất độc sẽ truyền cho con gây ức chế trẻ, làm trẻ say, đau đầu, ảnh hưởng đến hệ thần kinh của trẻ. Hơn nữa, thai phụ mang thai 3 tháng cuối nên tránh hoàn toàn cà phê để tránh trường hợp sinh khó vì thời gian chuyển dạ sẽ kéo dài hơn.
Cà phê và trà: Thứ nào tốt hơn?
Cà phê và trà là hai thức uống phổ biến. Hãy thử xem, các nghiên cứu trên thế giới đã nói gì về hai loại đồ uống này? Cái nào sẽ là lựa chọn tốt hơn cho sức khoẻ của bạn hơn?
Một tách cà phê nóng vào buổi sáng có thể là khởi đầu ngày mới của bạn. Một tách trà nhẹ nhàng có thể giúp bạn thư giãn sau một ngày căng thẳng.
Nghiên cứu mới nhất về lợi ích đối với sức khỏe của trà và cà phê có thể giúp bạn cảm thấy tốt hơn khi sử dụng chúng, bất kể bạn uống cái nào.
Sau nhiều năm nghiên cứu, những ý kiến xoay quanh những lợi ích và hạn chế của các loại đồ uống có chứa caffein mà tôi yêu thích vẫn đang diễn ra.
Tuy nhiên, phần lớn các nghiên cứu gần đây về cà phê và trà nhìn chung là có những đánh giá tích cực hơn.
Cơ quan nghiên cứu ung thư quốc tế của WHO gần đây đã đưa cà phê ra khỏi danh sách các chất có thể gây ung thư.
Và một số nghiên cứu khác cho thấy, cà phê có thể giúp ngăn ngừa ung thư đại tràng quay trở lại sau khi điều trị. Ngoài ra, uống cà phê đúng cách có thể ngăn chặn bệnh Alzheimer và Parkinson.
Nhiều nghiên cứu khác nhau đã chỉ ra rằng, những người uống trà có tỷ lệ mắc ung thư da, vú và tuyến tiền liệt thấp hơn những người không sử dụng. Họ vẫn đang cố xác định chính xác cách mà nó làm được điều này.
Trà, đặc biệt là trà xanh, rất giàu các hợp chất chống oxy hóa, có thể hạn chế tổn thương tế bào và tăng cường hệ miễn dịch.
Ngoài ra còn có polyphenol (các hoá chất thực vật), đã được chứng minh là chất có khả năng làm giảm huyết áp và cholesterol.
Trà cũng có thể giúp ngăn chặn bệnh Alzheimer thông qua polyphenol có tên gọi là EGCG, ngăn cản sự hình thành các mảng liên quan đến căn bệnh gây tổn thương não này.
Cái nào tốt hơn cho bạn?
Các chuyên gia cho rằng để nói về cái nào tốt hơn thì rất khó có được đáp án 100%. Bởi vì rất khó để tách các thành phần có trong trà và cà phê ra, vai trò của mỗi chất trong chế độ ăn uống và những tác động của chúng đối với cơ thể bạn là khác nhau.
Elliott Miller, MD, một chuyên gia chăm sóc sức khỏe tầm cỡ tại Viện Y tế Quốc gia Hoa Kì cho biết: “Tôi nghĩ mọi người đang xem xét việc sử dụng cả cà phê lẫn trà và những ảnh hưởng của chúng đến mọi thứ như bệnh ung thư, cũng như các bệnh liên quan đến tim mạch”.
Miller và các đồng nghiệp của ông gần đây đã nghiên cứu các dấu hiệu của bệnh tim ở hơn 6.800 người từ các lĩnh vực khác nhau trên toàn quốc. Có khoảng 75% trong số đó uống cà phê và khoảng 40% sử dụng trà.
Tuy nhiên, việc uống nhiều hơn một tách trà theo quy định đã đặt ra có thể ảnh hưởng đến sự tích tụ canxi trong các động mạch cung cấp máu cho tim, sự phát triển này lâu ngày có thể dẫn đến bệnh tim.
Theo ông Miller, cà phê không có ảnh hưởng gì đến bệnh tim, nhưng chính điều đó lại rất quan trọng.
Có nhiều bệnh nhân hỏi bác sĩ của họ rằng: “Bác sĩ, tôi bị bệnh động mạch vành, hoặc các biểu hiện của huyết áp hoặc cholesterol cao, liệu tôi có thể uống cà phê hay không?”
Tất cả mọi người đều nghĩ rằng “uống cà phê làm cho trái tim bạn đập nhanh hơn và có khả năng làm cho nó xấu đi”. Miller nói: “Mọi nghiên cứu cho thấy, trà và cà phê có tính chất trung lập đối với bệnh tim mạch”.
Các nhà nghiên cứu cho biết rằng thật khó để xác định chính xác làm thế nào mà cả hai loại thức uống đó ảnh hưởng đến sức khỏe.
“Cả cà phê và trà được xem “đồ uống phức tạp” – tức là nó có chứa nhiều thành phần.
Bao gồm caffeine, polyphenol và chất chống oxy hóa – các hợp chất mà các nhà khoa học đang nghiên cứu và cho rằng đây chính là những hợp chất chống ung thư tiềm năng”, Lisa Cimperman, một chuyên viên dinh dưỡng lâm sàng tại Trung tâm Y tế Bệnh viện Đại học Hoa Kì cho biết.
Cimperman nói: “Sự kết hợp các hợp chất này tốt hơn là để riêng lẻ. Một số người đã cố gắng cách ly một số nguyên tố trong trà hoặc cà phê mà họ nghĩ nó có thể gây ra các hiệu ứng khác đối với cơ thể.
Nhưng sau đó, họ nhận ra rằng nó không có các tác dụng phụ khác”
Cimperman còn cho biết uống trà có tác dụng ngăn ngừa nguy cơ ung thư và bệnh tim thấp hơn, việc giảm cân được cải thiện và hệ miễn dịch cũng mạnh hơn so với cà phê.
Trong khi đó, cà phê là một hợp chất không chỉ ngăn ngừa bệnh Parkinson mà còn có bệnh tiểu đường, bệnh gan và các vấn đề về tim.
Một nghiên cứu gần đây, dẫn đầu bởi Charles Fuchs, MD, giám đốc Trung tâm Ung thư đường tiêu hóa tại Viện ung thư Dana-Farber của Boston, nước Anh, thấy rằng uống cà phê thường xuyên có thể giúp ngăn ngừa ung thư đại tràng trở lại sau khi điều trị.
Trong nghiên cứu của ông đối với gần 1.000 bệnh nhân, Fuchs cho biết, có một mối quan hệ “chặt chẽ và tuyến tính” giữa việc uống cà phê và giảm nguy cơ ung thư đại tràng quay trở lại ở những người uống 4 ly cà phê trở lên mỗi ngày. “Họ uống nhiều cà phê hơn, nguy cơ tái phát thấp hơn”.
Nhưng các nhà nghiên cứu chưa rõ nguyên tố nào của loại thức uống đó góp phần vào kết quả trên, và dường như uống trà không có tác dụng gì với ung thư đại trực tràng.
Fuchs nói: “Tôi nghĩ rằng bạn có thể uống hai ly hoặc nhiều hơn mỗi ngày mà không cần lo lắng, và chắc chắn điều đó có lợi cho bạn”. Nhưng còn những người không uống cà phê thì sao?. Nếu có ai đó ghét cà phê, trà và hỏi tôi có nên uống nó không? Tôi sẽ nói không.
“Tôi thường khuyên họ về chế độ ăn kiêng và tập thể dục, tránh béo phì bằng các biện pháp mà tôi nghĩ sẽ có lợi ích tương tự”.
Các nhà nghiên cứu khác đang đặt câu hỏi về vai trò của tính chất di truyền và ảnh hưởng của lối sống đối với việc uống cà phê hoặc trà. Ví dụ, cà phê và thuốc lá đi cùng nhau có thể gây ung thư hay bệnh tim.
“Cơ thể của mỗi người hấp thụ cà phê khác nhau”, Martha Gulati, MD, người đứng đầu khoa tim mạch tại Đại học Y khoa Đại học Arizona ở Phoenix, Hoa Kì nói. Trong khi đó, một số sở thích khác kết hợp với trà có thể sẽ có ích hơn.
“Có ai uống trà và việc tập yoga sẽ nhiều hơn không?” Gulati nói. “Tôi không khẳng định rằng rằng chúng có liên quan với nhau, nhưng họ tập thể dục nhiều hơn khi uống trà. Họ uống trà xanh để duy trì cân nặng của họ”.
Và Robert Eckel, MD, một nhà nội tiết học tại Đại học Denver, Hoa Kì, nói rằng một chế độ ăn uống lành mạnh cho tim có lẽ là quan trọng nhất trong việc ngăn ngừa bệnh tim: “Chúng ta đang nói về các loại trái cây và rau quả, ngũ cốc nguyên hạt, thịt gia cầm, cá, các loại đậu, hạt và tránh các chất béo bão hòa.
Thông điệp dinh dưỡng đó không đổi”.
Tuy nhiên, theo WHO, bất kỳ loại đồ uống quá nóng nào cũng có thể làm tăng nguy cơ ung thư thực quản, trong đó có cà phê. Trong khi Cimperman nói rằng việc cho thêm nhiều kem và đường vào có thể làm giảm bất kỳ tác dụng nào đó của cà phê.
Cô nói thêm: “Không có một thức uống hoặc loại thực phẩm nào phá vỡ chế độ ăn uống của bạn, chất lượng của chế độ ăn luôn là tổng thể của tất cả các bộ phận riêng lẻ gộp lại”
Nguồn : Tổng hợp!
