Vị thế của cà phê chè trong ngành cà phê Việt Nam

Trong vòng ba chục năm lại đây, nghề trồng cà phê phát triển mạnh mẽ ở nước ta. Từ chỗ cả nước chỉ có vài chục ngàn hecta cà phê các loại, đến nay đã có khoảng 535.000 hecta cà phê, trong đó cà phê Robussta (cà phê vối) chiếm 93%, cà phê Arabica (cà phê chè) trên 6% và cà phê mít chỉ có dưới 1%. Vì giá trị thương phẩm thấp nên diện tích cà phê mít đang giảm dần.

Cây cà phê vối (coffea Canephora) được trồng ở Việt Nam, hầu hết là thuộc chủng Robusta cho năng suất cao và có khả năng kháng bệnh. Năm 2010, sản lượng cà phê vối nước ta chiếm trên 37% sản lượng cà phê vối và 13% tổng sản lượng cà phê toàn cầu. Cây cà phê chè trước đây được trồng khá rộng rãi ở miền Bắc với chủng chủ yếu là Typica, và có một phần là Bourbon. Tuy nhiên vì tác hại của sâu bệnh trắng, chủ yếu là sâu đục thân mình trắng (xylotrechins quadrpes chev) còn gọi là sâu Bore và bệnh gỉ sắt hay nấm vàng da cam, (hemileria vastatrix Bet. Br) nên chúng ta chưa được dưa vào kế hoạch phát triển.

Hướng phát triển của cây cà phê chè

Trong vòng 20 năm lại đây do kế quả khả quan của công tác chọn tạo giống cà phê, chúng ta đã đưa được cây cà phê chè Catimor là cây lai giữa Hibrido de Timor và Caturra có khả năng chống bệnh gỉ sắt chúng ta mới đặt vấn đề mở rộng diện tích cà phê chè. Từ cây cà phê chè Catimor F6 được đưa vào sản xuất từ năm 1996 đến nay chúng ta lại tiếp tục nghiên cứu lai tạo và đưa ra những giống cà phê chè cho năng suất cao, kích cỡ hạt lớn và chất lượng nước uống được cải thiện so với Catimor như các giống TN1, TN2.

Cây cà phê chè Typica – Việt Nam

Đến nay cây cà phê chè đã được nhiều địa phương quan tâm, và đưa vào kế hoạch phát triển và đã đạt được kết quả khả quan. Tuy nhiên, để có một chương trình phát triển cà phê Arabica ở Việt Nam đúng đắn, có hiệu quả cao, việc nghiên cứu điều kiện tự nhiên-kinh tế-xã hội nhằm khai thác tiềm năng của khí hậu, đất đai các vùng sinh thái trên đất nước ta là một việc làm cần thiết và cần phải được đầu tư hơn nữa.

Các vùng sinh thái trồng cà phê chè

Bajala coffee đã nghiên cứu các thông tin chính thống từ ban biên tập tap chí ARGOINFO – Trung Tâm Thông Tin Phát Triển Nông Nghiệp Nông Thôn (NNNT), tập họp thành các bài viết phân tích các khía cạnh tự nhiên và kỹ thuật cho phát triển cà phê nguyên bản Việt Nam và hướng tới mục tiêu gợi mở cho các nghiên cứu sâu hơn.

Trước tiên ta phải nhắc lại hình chữ “S” của Việt Nam trải dài trên 150 vĩ độ theo phương kinh tuyến từ 8020’ mũi Cà Mau đến 23022’ mỏm Lũng Cú Hà Giang. Điều đó đã cho phép ngành cà phê trồng cà phê vối yêu cầu khí hậu nóng ẩm ở phía nam và trồng cà phê chè thích nghi với khí hậu ôn hòa hơn ở phía bắc, và một số vùng cao rải rác ở phía nam. Đó là một chiến lược khai thác tiềm năng đất đai, khí hậu và lao động của cả nước một cách hợp lý, mang lại hiệu quả cao. Sau đây là ba vùng sinh thái trồng cà phê chè trên địa bàn cả nước:

1. Vùng cà phê chè Tây Bắc

Tây Bắc với địa hình núi non hiểm trở, nhiệt độ trung bình thấp và trọng điểm là vùng cà phê chè Sơn La được giới chuyên môn nhận định như Sao Paulo của Brazil.

2. Cà phê chè Miền Trung – Bề dày truyền thống

Tiếp nối vùng cà phê chè Tây Bắc, miền Trung là vùng thứ 2 thống lĩnh cà phê chè ở nước ta. được biết đến với hai địa danh trồng cà phê lớn là cà phê  Phủ Quỳ Nghệ An và cà phê  Khe Sanh Quảng Trị.

3. Vùng cà phê chè Tây Nguyên và những lợi thế

Tỉnh Lâm Đồng, thuộc vùng cà phê Tây Nguyên với những điều kiện tự nhiên thuận lợi và nằm cùng vĩ độ với quốc gia Trung Mỹ Costa Rica có truyền thống lâu năm là nước sản xuất cà phê chất lượng cao trên thế giới. Vì vậy chúng ta không hoài nghi về việc cây cà phê chè Tây Nguyên hoàn toàn đủ điều kiện cạnh tranh với các loại cà phê chè đẳng cấp từ vùng cà phê Trung và Nam Mỹ.

Nguồn : Tổng hợp

Xem thêm : ĐÔI NÉT VỀ CÂY CÀ PHÊ GIA LAI.